Jedną z ważniejszych kwestii jakie należy rozstrzygnąć wnosząc skargę pauliańską jest oznaczenie tzw. wartości przedmiotu sporu. Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego każde powództwo (a skarga pauliańska jest rodzajem pozwu) powinno zawierać określenie wartości przedmiotu sporu (tzw. wps) jeśli od tego zależy właściwość sądu, wysokość opłat sądowych lub wynagrodzenie pełnomocnika (adwokata lub radcy prawnego).
Akurat w sprawie skargi pauliańskiej wartość przedmiotu sporu jest istotna ze względu na wszystkie te czynniki, dlatego istnieje bezwzględny wymóg wskazania jej w pozwie.
Określenie wartości przedmiotu sporu w tego rodzaju sprawach budziło przez pewien czas wątpliwości sądowe. Z reguły w wypadku dochodzenia roszczeń pieniężnych, wartość przedmiotu sporu ustala się w wysokości dochodzonej wierzytelności. Powództwo ze skargi pauliańskiej dotyczy roszczenia majątkowego, jednak nie jest pozwem o zapłatę określonej sumy pieniężnej. Uwzględnienie skargi sprawia, że wierzyciel uzyskuje uprawnienie do zaspokojenia się określonego przedmiotu majątkowego, który wyszedł z majątku dłużnika lub też do niego nie wszedł, mimo, że powinien. Nie ma tu zatem żądania zapłaty określonej sumy pieniężnej przez osobę pozwaną. Przegranie sprawy przez dłużnika będzie wiązać się tylko i wyłącznie z obowiązkiem znoszenia egzekucji dotyczącej powyżej wskazanego majątku. Wierzyciel nie będzie mógł zaspokoić się z innego majątku osoby trzeciej.
W sprawie ze skargi pauliańskiej jest co najmniej kilka wartości pieniężnych, na podstawie których może zostać ustalona wartość przedmiotu sporu. Po pierwsze mamy wartość wierzytelności przysługującej powodowi wobec dłużnika. Drugą wartością jest korzyść odniesiona przez osobę trzecią na skutek dokonania przez dłużnika czynności z pokrzywdzeniem wierzyciela. Wreszcie mamy również wartość przedmiotu majątkowego, który wyszedł z majątku dłużnika lub do niego nie wszedł.
Która z tych wartości może być zatem podstawą do ustalenia wartości przedmiotu sporu w sprawę ze skargi pauliańskiej? Przepisy prawa nie dają na to jasnej odpowiedzi, dlatego niezbędne staje się sięgnięcie do odpowiedniego orzecznictwa.
Już od pewnego czasu w orzecznictwie sądowym utrzymuje się pogląd, zgodnie z którym jako wartość przedmiotu sporu w skardze pauliańskiej należy przyjąć wartość wierzytelności przysługującą wierzycielowi wobec dłużnika. W tej wartości należy także uwzględnić należności uboczne tzn. odsetki i koszty.
Zdarzają się takę poglądy, zgodnie z którymi wartość przedmiotu sporu będzie stanowić bądź wartość przysługującej wierzycielowi wierzytelności lub też wartość tego, co wyszło z majątku dłużnika (bądź miało do niego wejść, a nie weszło). Rozstrzygająca przy tym ma być wartość niższa.
Który z powyższych poglądów przyjąć? To zależy. Czasem jest tak, że w chwili wnoszenia pozwu ze skargi pauliańskiej nie znamy jeszcze wartości przedmiotów majątkowych, które wyszły lub nie weszły do majątku dłużnika. Wówczas, żeby spełnić warunki formalne pozwu należy jako wartość przedmiotu sporu wskazać wartość wierzytelności, którą przecież wierzyciel zna. Jeśli znane są obie te wartości, z reguły warto wybrać wartość niższą, choćby ze względu na wysokość opłaty od pozwu, która stanowi 5 % wps. Warto jednak brać pod uwagę to, że w sprawach cywilnych skarga kasacyjna dopuszczalna jest w sprawach, w których wps wynosi co najmniej 50 tysięcy złotych. Lepiej zapłacić nieco wyższą opłatę pozostawiając sobie możliwość skargi kasacyjnej.
adwokat Iwo Klisz
Kancelaria adwokacka Wrocław
Jeżeli zainteresował Cię artykuł, kliknij „Lubię to” lub polub naszą na facebooku (Facebook adwokat Wrocław).
Najnowsze komentarze