Termin przedawnienia skargi pauliańskiej

W przypadku skargi pauliańskiej nie mamy do czynienia z typowym przedawnieniem. Przedawnienie jakiegoś prawa lub uprawnienia rozumiane jest najczęściej jako jego utrata. Nie jest to właściwe rozumienie tego słowa. Prawda jest taka, że wierzyciel może dochodzić od dłużnika przedawnionego roszczenia np. o zapłatę za sprzedany towar lub wykonaną usługę. Nie jest zatem tak, że przedawnione roszczenie (wierzytelność) wygasa. Jednak jeśli roszczenie jest przedawnione, dłużnik zyskuje możliwość skutecznej obrony poprzez tzw. podniesienie zarzutu przedawnienia. Jeśli dłużnik tego nie zrobi, wierzyciel wygra sprawę.

W przypadku skargi pauliańskiej upływ czasu również powoduje określone konsekwencje, jednak znacznie dalej idące, niż w przypadku „zwykłego” przedawnienia. Otóż zgodnie z odpowiednim przepisem kodeksu cywilnego wierzyciel może wystąpić ze skargą pauliańską w ciągu pięciu lat, od chwili dokonania przez dłużnika kwestionowanej czynności. Czyli, jeśli wierzyciel zamierza wykazać bezskuteczność umowy darowizny, którą dłużnik wyzbył się jakiegoś wartościowego składnika swojego majątku, to może wystąpić ze skargą pauliańską w terminie pięciu lat od chwili zawarcia przez dłużnika tej właśnie umowy darowizny (wystarczy w tym terminie nadać na poczcie pozew ze skargi pauliańskiej).

Jeśli wierzyciel nie zdąży wystąpić ze skargą pauliańską w tym terminie jego uprawnienie wygasa. Oznacza to, że sąd oddali taką skargę nawet wówczas, jeśli osoba do której została ona skierowana, nie będzie powoływać się na upływ terminu „przedawnienia”. Nie jest to zatem typowy przypadek przedawnienia.

Przedawnienie wierzytelności chronionej skargą pauliańską

O przedawnieniu w przypadku skargi paulińskiej możemy mówić jeszcze z innego punktu widzenia. Skarga stanowi ochronę określonej wierzytelności. Co to znaczy ochronę wierzytelności?

Podawałem już taki przykład, w którym wierzyciel (A) pożyczył dłużnikowi (B) pieniądze wiedząc, że ten dysponuje nieruchomością, z której A ewentualnie będzie mógł się zaspokoić, jeśli B nie zwróci kwoty pożyczki. B daruje tę nieruchomość na rzecz swojego brata (C), czym utrudnia wierzycielowi dochodzenie zwrotu pożyczonych pieniędzy. W takim wypadku A kieruje przeciwko C skargę pauliańską. Wierzyciel w ten sposób żąda ochrony swojej wierzytelności pochodzącej z umowy pożyczki.

W tym miejscu dochodzimy do punktu, w którym po raz kolejny pojawia się zagadnienie przedawnienia: wierzyciel nie może wystąpić o udzielenie ochrony wierzytelności, która jest przedawniona. Odnosząc to do powyższego przykładu: Jeśli przysługująca A wobec B wierzytelność z umowy pożyczki ulegnie przedawnieniu, to A nie będzie mógł wystąpić ze skargą pauliańską przeciwko C. Jeśli – mimo to – A wystąpi z taką skargą, to zostanie ona oddalona i A przegra proces.

adwokat Iwo Klisz

Kancelaria adwokacka Wrocław

Jeżeli zainteresował Cię artykuł, kliknij „Lubię to” lub polub moją stronę na facebooku (Facebook adwokat Wrocław).